Spekülatif Felsefe Nedir?
Spekülatif Felsefe (Kurgul Felsefe) Nedir?
Nesnel gerçekliğe başvurmaksızın zihinsel kurgularla yapılan felsefe.
Pratikle ilgilenmeksizin sadece bilme ve açıklama amacını güden düşünce’yi dile getiren kurgu, insan düşüncesinin bilme ve açıklama için kılgı (pratik)’dan bağımsız olarak işleyebileceği idealist yanılgısını taşır. Bu bakımdan kurgul felsefe, deney ve gözlemlere başvurmadan yapılmaya çalışılan salt düşünsel felsefedir.
Felsefe, çağının bilimlerinden daha hızlı gelişmesi ve çağının bilimleriyle doğrulanma imkanından yoksun bulunması yüzünden, yüzyıllar boyunca spekülatif kalmıştır. Metafiziğin doğuşu bu yüzdendir. İlk materyalist düşüncelerin, karşıt idealist düşünceleri gerektirmesi de bu imkansızlığın sonucudur. Nitekim, doğa bilimlerinin gelişmeye başlaması ve bilimlere karşı genel ilginin gün geçtikçe güçlenmesi metafiziği ve idealizmi çöktürme yoluna girmiştir. Felsefe elbette bir düşünce işidir, ancak sağlam felsefe bilimsel deney ve gözlemler üstünde düşünür ve onlarla doğrulanarak gelişir. Çağımız felsefesi tümüyle bilimselleşmiş bulunmaktadır. Felsefe, bilginin yolunu aramak ve onu elde etmek demek olduğuna göre, somut ve bilimsel sezgiden soyut düşünceye ve bundan da yeniden somut pratiğe geçilerek gerçekleştirilmektedir. Nesnel gerçeğin bilgisi ancak bu diyalektik yöntemle elde edilebilir. Metafizik ve onun çeşitli idealist biçimleri bütünüyle kurgul felsefelerdir. Özellikle Alman idealizminin ünlü üçlüsü Fichte, Schelling, ve Hegel’in felsefeleri bu adla anılır.